Ακόμα και σε σπορ που στον καπιταλισμό θεωρούνται προνόμιο των λίγων (π.χ. ιστιοπλοΐα) εξαιτίας του μεγάλου κόστους, οι πολίτες της ΕΣΣΔ είχαν τη δυνατότητα της δωρεάν πρόσβασης
Στο συμπλήρωμα των 96 χρόνων από την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία και τη δημιουργία της ΕΣΣΔ, ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα ένα από τα πιο σπουδαία επιτεύγματα του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτό που αφορά τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό. Δυο τομείς που, για παράδειγμα, στην Ελλάδα (και φυσικά όχι μόνο) ενταγμένοι στις λογικές και τις πρακτικές που διέπουν το καπιταλιστικό σύστημα διαχείρισης έχουν μεταβληθεί σε μια ακριβή δραστηριότητα που αφορά λίγους, αυτούς που μπορούν να πληρώσουν. Στην αντίθετη πλευρά, η λαϊκή οικογένεια και οι περισσότεροι εργαζόμενοι με τις υπάρχουσες συνθήκες έχουν οδηγηθεί στον αποκλεισμό από δύο σημαντικές δραστηριότητες που αφορούν ακόμα και την ίδια τους την υγεία. Κι όμως... Σε πείσμα όλων αυτών που σήμερα προσπαθούν να συκοφαντήσουν, να αμφισβητήσουν ή και να απαξιώσουν τα όσα είχαν συμβεί στην ΕΣΣΔ, η πραγματικότητα θα βρίσκεται πάντα μπροστά τους να τους διαψεύδει.
Αυτή η πραγματικότητα που θέλει τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό στην ΕΣΣΔ να αποτελεί δικαίωμα για κάθε εργαζόμενο και να παρέχεται δωρεάν υπό την ευθύνη και την επίβλεψη του ίδιου του Κράτους. Η εξασφάλιση του δικαιώματος στη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό, συντελούσε στην ικανοποίηση των υλικών και πνευματικών αναγκών του ανθρώπου (όπως σχετικά ανέφερε το άρθρο 15 του Συντάγματος της ΕΣΣΔ), διεύρυνε τις υπαρκτές δυνατότητες ν' αξιοποιήσουν οι πολίτες τις δημιουργικές τους δυνάμεις, τις ικανότητες και τα χαρίσματά τους, για ν' αναπτύξουν ολόπλευρα την προσωπικότητά τους (αναφορά στο άρθρο 20).
Αυτή η πραγματικότητα που θέλει τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό στην ΕΣΣΔ να αποτελεί δικαίωμα για κάθε εργαζόμενο και να παρέχεται δωρεάν υπό την ευθύνη και την επίβλεψη του ίδιου του Κράτους. Η εξασφάλιση του δικαιώματος στη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό, συντελούσε στην ικανοποίηση των υλικών και πνευματικών αναγκών του ανθρώπου (όπως σχετικά ανέφερε το άρθρο 15 του Συντάγματος της ΕΣΣΔ), διεύρυνε τις υπαρκτές δυνατότητες ν' αξιοποιήσουν οι πολίτες τις δημιουργικές τους δυνάμεις, τις ικανότητες και τα χαρίσματά τους, για ν' αναπτύξουν ολόπλευρα την προσωπικότητά τους (αναφορά στο άρθρο 20).
Από μικρή ηλικία άρχιζε η κρατική επίβλεψη στον τομέα του αθλητισμού στην ΕΣΣΔ
Εχει αποδειχθεί ότι η πολιτική του ΚΚΣΕ και του σοβιετικού σοσιαλιστικού κράτους και στον τομέα της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού εξέφραζε τα (καθημερινά και μελλοντικά) συμφέροντα του σοβιετικού λαού. Είχε κοινωνικό περιεχόμενο, δηλαδή αξιοποιούνταν ως μέσο για την ανύψωση της ευημερίας του λαού και την ανάπτυξη του σοσιαλιστικού τρόπου ζωής και διαπαιδαγώγησης αλλά και για την εξασφάλιση της καλής υγείας των πολιτών και της σωστής κοινωνικοποίησης.
Πάνω σε αυτό είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Ολυμπιονίκη της γυμναστικής και ενός από τους καλύτερους αθλητές που ανέδειξε η Σοβιετική Ενωση, του Αλεξάντερ Ντιτιάτιν, ο οποίος μιλώντας στο «Ριζοσπάστη» το 1982 είχε περιγράψει τη φιλοσοφία στην οποία στηριζόταν η όλη δομή του Αθλητισμού. «Το Κομμουνιστικό Κόμμα και η κυβέρνηση της χώρας μου επιμένουν στην καθημερινή βελτίωση της ποιότητας ζωής. Σ' αυτό σημαντική βοήθεια προσφέρει ο Αθλητισμός».
Πάνω σε αυτό είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Ολυμπιονίκη της γυμναστικής και ενός από τους καλύτερους αθλητές που ανέδειξε η Σοβιετική Ενωση, του Αλεξάντερ Ντιτιάτιν, ο οποίος μιλώντας στο «Ριζοσπάστη» το 1982 είχε περιγράψει τη φιλοσοφία στην οποία στηριζόταν η όλη δομή του Αθλητισμού. «Το Κομμουνιστικό Κόμμα και η κυβέρνηση της χώρας μου επιμένουν στην καθημερινή βελτίωση της ποιότητας ζωής. Σ' αυτό σημαντική βοήθεια προσφέρει ο Αθλητισμός».
«Αθλητισμός για το Λαό»
Με το καλημέρα της επικράτησης της Οχτωβριανής Επανάστασης άρχισε να γίνεται πραγματικότητα το σύνθημα ότι η Φυσική Αγωγή θα πρέπει να ανήκει στο Λαό. Από τα πρώτα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας, οι κρατικές και αθλητικές οργανώσεις, με την ενεργό συμμετοχή των συνδικάτων και της Κομσομόλ, πραγματοποιούν ένα πρόγραμμα μαζικής ανάπτυξης του Αθλητισμού σ' όλες τις περιοχές της χώρας. Η συστηματική ενασχόληση με τον Αθλητισμό πραγματοποιείται είτε σε υποχρεωτική, είτε σε εθελοντική βάση. Η Φυσική Αγωγή και ο Αθλητισμός ήταν υποχρεωτικά για τους μαθητές όλων των σχολείων, των επαγγελματικών και τεχνικών σχολών, των μέσων ειδικών και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οσοι επιθυμούσαν ν' ασχοληθούν συστηματικά με τον Αθλητισμό και τη γυμναστική -κατά τον ελεύθερο χρόνο τους- πήγαιναν στις προπονήσεις, παρακολουθούσαν μαθήματα και έπαιρναν μέρος στους αθλητικούς αγώνες.
Από την άθληση και τη φυσική αγωγή δεν αποκλείονταν ούτε οι εργαζόμενοι, αφού προβλεπόταν ελεύθερος χρόνος γι' αυτούς προκειμένου να αθληθούν στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους που υπήρχαν. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι έφτιαχναν τις δικές τους ομάδες συμμετέχοντας στα πρωταθλήματα των αθλημάτων, όπως για παράδειγμα ήταν η Λοκομοτίβ που αποτελούσε την ομάδα των εργατών στους σιδηρόδρομους.
Με το καλημέρα της επικράτησης της Οχτωβριανής Επανάστασης άρχισε να γίνεται πραγματικότητα το σύνθημα ότι η Φυσική Αγωγή θα πρέπει να ανήκει στο Λαό. Από τα πρώτα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας, οι κρατικές και αθλητικές οργανώσεις, με την ενεργό συμμετοχή των συνδικάτων και της Κομσομόλ, πραγματοποιούν ένα πρόγραμμα μαζικής ανάπτυξης του Αθλητισμού σ' όλες τις περιοχές της χώρας. Η συστηματική ενασχόληση με τον Αθλητισμό πραγματοποιείται είτε σε υποχρεωτική, είτε σε εθελοντική βάση. Η Φυσική Αγωγή και ο Αθλητισμός ήταν υποχρεωτικά για τους μαθητές όλων των σχολείων, των επαγγελματικών και τεχνικών σχολών, των μέσων ειδικών και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οσοι επιθυμούσαν ν' ασχοληθούν συστηματικά με τον Αθλητισμό και τη γυμναστική -κατά τον ελεύθερο χρόνο τους- πήγαιναν στις προπονήσεις, παρακολουθούσαν μαθήματα και έπαιρναν μέρος στους αθλητικούς αγώνες.
Από την άθληση και τη φυσική αγωγή δεν αποκλείονταν ούτε οι εργαζόμενοι, αφού προβλεπόταν ελεύθερος χρόνος γι' αυτούς προκειμένου να αθληθούν στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους που υπήρχαν. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι έφτιαχναν τις δικές τους ομάδες συμμετέχοντας στα πρωταθλήματα των αθλημάτων, όπως για παράδειγμα ήταν η Λοκομοτίβ που αποτελούσε την ομάδα των εργατών στους σιδηρόδρομους.
Κρατική μέριμνα και προστασία
Η όλη δομή που αφορούσε τους τομείς της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού είχε πρωταγωνιστή το ίδιο το Κράτος. Ο Αθλητισμός χρηματοδοτούνταν αποκλειστικά από τους προϋπολογισμούς του κράτους και των συνδικάτων, από τα κονδύλια των συνεταιρισμών και από τα ειδικά έσοδα των αθλητικών οργανώσεων και των αθλητικών παραστάσεων, τα οποία άλλωστε δε φορολογούνταν από το κράτος. Επιπλέον, τα κέρδη από τους αγώνες -που αποτελούν ιδιαίτερα ελκυστικά θεάματα- δεν πήγαιναν σε επιχειρηματίες, αλλά στους αθλητικούς συλλόγους, που τα χρησιμοποιούσαν για την ανάπτυξη και μαζικοποίηση του Αθλητισμού, την αγορά εξοπλισμού κ.λπ.
Ηδη από το 1918 η διεύθυνση της Φυσικής Αγωγής των εργαζομένων ανατέθηκε στη Διοίκηση της Γενικής Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και το 1920 συγκροτήθηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Φυσικής Αγωγής (ΑΣΦΑ). Το 1923 ιδρύθηκαν αυτοτελή ΑΣΦΑ στην Πανενωσιακή Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή και στις Δημοκρατίες της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Υπερκαυκασίας και της Κεντρικής Ασίας. Το 1930 έγινε το ΑΣΦΑ της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΣΣΔ, που το 1936 μετατράπηκε σε Πανενωσιακή Επιτροπή Φυσικής Αγωγής του Συμβουλίου Λαϊκών Επιτρόπων (κυβέρνηση) της ΕΣΣΔ με τα αντίστοιχα τοπικά όργανα. Από το 1954 η επιτροπή αυτή ονομάστηκε Επιτροπή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ.
Το 1959 σχηματίστηκε η Ενωση Αθλητικών Συλλόγων και Οργανώσεων της ΕΣΣΔ, η οποία το 1968 μετασχηματίστηκε σε Ενωσιακή Επιτροπή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ. Ηταν επιφορτισμένη με όλα τα δικαιώματα καθοδήγησης της δουλειάς στον τομέα της σωματικής αγωγής και του Αθλητισμού. Κρατικά όργανα διεύθυνσης της δραστηριότητας στον τομέα της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού υπήρχαν στα υπουργεία της ανώτατης και μέσης ειδικής εκπαίδευσης, της Παιδείας, της Αμυνας κ.ά.
Η όλη δομή που αφορούσε τους τομείς της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού είχε πρωταγωνιστή το ίδιο το Κράτος. Ο Αθλητισμός χρηματοδοτούνταν αποκλειστικά από τους προϋπολογισμούς του κράτους και των συνδικάτων, από τα κονδύλια των συνεταιρισμών και από τα ειδικά έσοδα των αθλητικών οργανώσεων και των αθλητικών παραστάσεων, τα οποία άλλωστε δε φορολογούνταν από το κράτος. Επιπλέον, τα κέρδη από τους αγώνες -που αποτελούν ιδιαίτερα ελκυστικά θεάματα- δεν πήγαιναν σε επιχειρηματίες, αλλά στους αθλητικούς συλλόγους, που τα χρησιμοποιούσαν για την ανάπτυξη και μαζικοποίηση του Αθλητισμού, την αγορά εξοπλισμού κ.λπ.
Ηδη από το 1918 η διεύθυνση της Φυσικής Αγωγής των εργαζομένων ανατέθηκε στη Διοίκηση της Γενικής Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και το 1920 συγκροτήθηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Φυσικής Αγωγής (ΑΣΦΑ). Το 1923 ιδρύθηκαν αυτοτελή ΑΣΦΑ στην Πανενωσιακή Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή και στις Δημοκρατίες της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Υπερκαυκασίας και της Κεντρικής Ασίας. Το 1930 έγινε το ΑΣΦΑ της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΣΣΔ, που το 1936 μετατράπηκε σε Πανενωσιακή Επιτροπή Φυσικής Αγωγής του Συμβουλίου Λαϊκών Επιτρόπων (κυβέρνηση) της ΕΣΣΔ με τα αντίστοιχα τοπικά όργανα. Από το 1954 η επιτροπή αυτή ονομάστηκε Επιτροπή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ.
Το 1959 σχηματίστηκε η Ενωση Αθλητικών Συλλόγων και Οργανώσεων της ΕΣΣΔ, η οποία το 1968 μετασχηματίστηκε σε Ενωσιακή Επιτροπή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ. Ηταν επιφορτισμένη με όλα τα δικαιώματα καθοδήγησης της δουλειάς στον τομέα της σωματικής αγωγής και του Αθλητισμού. Κρατικά όργανα διεύθυνσης της δραστηριότητας στον τομέα της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού υπήρχαν στα υπουργεία της ανώτατης και μέσης ειδικής εκπαίδευσης, της Παιδείας, της Αμυνας κ.ά.
Ο σπουδαίος ρόλος της ΚΟΜΣΟΜΟΛ
Ειδική αναφορά όμως πρέπει να γίνει και στο ρόλο της οργάνωσης νεολαίας του ΚΚΣΕ, αφού η ΚΟΜΣΟΜΟΛ ήταν καθοριστικός παράγοντας ώστε να λειτουργήσει ο τεράστιας μαζικότητας τομέας της Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. Κύριο έργο της, σαν δραστήριου βοηθού και εφεδρείας του ΚΚΣΕ ήταν να διαπαιδαγωγεί συνειδητούς, αφοσιωμένους στο σοσιαλισμό νέους κομμουνιστές. Στα πλαίσια αυτά αξιοποίησε και τη σωματική αγωγή, τον Αθλητισμό και τη γυμναστική, υλοποιώντας παράλληλα με αυτή τη διαδικασία και την πολιτική του ΚΚΣΕ σε αυτόν τον τομέα. Τα ζητήματα Αθλητισμού και Φυσικής Αγωγής ήταν από τα βασικά θέματα συζήτησης στα συνέδρια της ΚΟΜΣΟΜΟΛ, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα τη συνεχή εξέλιξη και αναδιοργάνωση των προγραμμάτων άθλησης σε διάφορους τομείς (σχολεία, χώροι δουλειάς, στρατός, κ.λπ.). Για αυτό το λόγο άλλωστε, η οργάνωση της Νεολαίας είχε και τεράστια συμβολή στην πορεία της προετοιμασίας, ώστε εκατομμύρια νέοι και νέες να αθλούνται εντατικά στα πλαίσια των αθλητικών προγραμμάτων που εφάρμοζε υπό την επίβλεψή της. Το πρόγραμμα «Ολο το συνεργείο στο γήπεδο», η διοργάνωση των Σπαρτακιάδων, τα αθλητικά προγράμματα για παιδιά και εφήβους (με συμμετοχές που άγγιζαν τα 50 εκατ.), ο καθοριστικός ρόλος της στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας το 1980, είναι μερικές από τις πολλές σημαντικές δραστηριότητες της ΚΟΜΣΟΜΟΛ.
Μπ.ΤΣ. (Ριζοσπάστης)
Ειδική αναφορά όμως πρέπει να γίνει και στο ρόλο της οργάνωσης νεολαίας του ΚΚΣΕ, αφού η ΚΟΜΣΟΜΟΛ ήταν καθοριστικός παράγοντας ώστε να λειτουργήσει ο τεράστιας μαζικότητας τομέας της Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. Κύριο έργο της, σαν δραστήριου βοηθού και εφεδρείας του ΚΚΣΕ ήταν να διαπαιδαγωγεί συνειδητούς, αφοσιωμένους στο σοσιαλισμό νέους κομμουνιστές. Στα πλαίσια αυτά αξιοποίησε και τη σωματική αγωγή, τον Αθλητισμό και τη γυμναστική, υλοποιώντας παράλληλα με αυτή τη διαδικασία και την πολιτική του ΚΚΣΕ σε αυτόν τον τομέα. Τα ζητήματα Αθλητισμού και Φυσικής Αγωγής ήταν από τα βασικά θέματα συζήτησης στα συνέδρια της ΚΟΜΣΟΜΟΛ, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα τη συνεχή εξέλιξη και αναδιοργάνωση των προγραμμάτων άθλησης σε διάφορους τομείς (σχολεία, χώροι δουλειάς, στρατός, κ.λπ.). Για αυτό το λόγο άλλωστε, η οργάνωση της Νεολαίας είχε και τεράστια συμβολή στην πορεία της προετοιμασίας, ώστε εκατομμύρια νέοι και νέες να αθλούνται εντατικά στα πλαίσια των αθλητικών προγραμμάτων που εφάρμοζε υπό την επίβλεψή της. Το πρόγραμμα «Ολο το συνεργείο στο γήπεδο», η διοργάνωση των Σπαρτακιάδων, τα αθλητικά προγράμματα για παιδιά και εφήβους (με συμμετοχές που άγγιζαν τα 50 εκατ.), ο καθοριστικός ρόλος της στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας το 1980, είναι μερικές από τις πολλές σημαντικές δραστηριότητες της ΚΟΜΣΟΜΟΛ.
Μπ.ΤΣ. (Ριζοσπάστης)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου