Μιλτιάδης Μαλακάσης - Το Δάσος

Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ.

Μια αυγινή, το κούρσεψαν
ανίδρωτοι λοτόμοι,
κι εκεί είναι τώρα δρόμοι
διαβάτη αποσπερνέ.

Το τρίσβαθο αναστέναγμα
που άγγιζε την καρδιά σου
κι έσπαε τα γόνατά σου
δε θα το ακούσεις πια,

το πήρανε στα διάπλατα
περίτρομα φτερά τους
και τό 'καμαν λαλιά τους
τα νύχτια τα πουλιά.

Το σιγαλό τραγούδισμα
που σ' έσερνε διαβάτη
σε μαγικό παλάτι
δίχως ελπίδα αυγής,

το πήρανε - για κοίταξε -
στερνή ανατριχίλα
τα πεθαμένα φύλλα
που απόμειναν στη γης.

Κι η άρπα με τον ήχο της
που σε γλυκομεθούσε
μα κρύφια σου χτυπούσε
θανάτου μουσική,

χάθηκε με την άγγιχτη
που την κρατούσε κόρη,
στα πέλαγα, στα όρη,
να μην ξανακουστεί.

Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ,

γεννήκαν νεκροκρέβατα
τα άγρια δεντρά του τώρα
και θα το βρεις στη χώρα
διαβάτη αποσπερνέ.

Και τα δάση βορά στο κεφάλαιο!

Το ξύλο που παράγεται από τα ελληνικά δάση θα μπορούσε να αξιοποιείται στο μέγιστο βαθμό, σύμφωνα με τους επιστημονικούς κανόνες και όχι με τους νόμους της αγοράς, η λειτουργία των οποίων άλλοτε αφήνει το ξύλο να σαπίζει στο δάσος κι άλλοτε, όπως τώρα, να αποτελεί διέξοδο στην κερδοφορία των διαφόρων εμπορικών ομίλων

Σε εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση κερδοφόρα διέξοδος στα συσσωρευμένα κέρδη του κεφαλαίου. Σειρά έχει η δημόσια δασική περιουσία. Αφού για δεκαετίες η παραγωγικότητα και η παραγωγή των δασικών οικοσυστημάτων αφέθηκε στην τύχη της, επειδή οι επιχειρηματικοί όμιλοι αντλούσαν φτηνότερη πρώτη ύλη (βιομηχανικό ξύλο) από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες (Βουλγαρία κλπ.), ήρθε η σειρά των ντόπιων «προθύμων» καπιταλιστών και συνεργαζόμενων ΜΚΟ (WWF). Ετσι η πολιτική έντασης της εμπορευματοποίησης και εξυπηρέτησης της παραπέρα εισόδου του κεφαλαίου στις δημόσιες δασικές εκτάσεις και τα παραγωγικά δάση της χώρας Δάση καλά κρατεί.

Σε αυτήν την κατεύθυνση επιστρατεύονται στο πλάι της κυβέρνησης και της πράσινης καπιταλιστικής οικονομίας.

Ετσι λοιπόν το WWF Ηellas στο πλαίσιο του προγράμματος «Το Μέλλον των Δασών», το οποίο υλοποιείται «με την ευγενική υποστήριξη των Ιδρυμάτων Ι.Σ. Λάτση, Α.Γ. Λεβέντη και Μποδοσάκη, καθώς και υποστηρικτών της οργάνωσης», σύμφωνα με την ιστοσελίδα του WWF, σε συνεργασία με το Υπ. Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) διοργάνωσαν πρόσφατα (16/5) ημερίδα με θέμα: «Ελληνική Δασοπονία: ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την Ελληνική Οικονομία».

Αξιοθαύμαστη η ευρηματικότητά τους! Ο «φτωχός συγγενής» των παραγωγικών δραστηριοτήτων στην ελληνική ύπαιθρο, η επί δεκαετίες συνειδητά παραμελημένη δασοπονία, αναγορεύεται σε πλεονέκτημα για την ελληνική οικονομία!
Στη συνάντηση έγιναν εισηγήσεις με ένα βασικό χαρακτηριστικό. Τη γενική καταγγελία για τις σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό όλων των κατηγοριών, για τη σταθερά μειούμενη διάθεση πόρων στον τομέα των δασών, για την ανεπαρκή προστασία των δασικών οικοσυστημάτων από τις πυρκαγιές και όχι μόνο, για τη μη ικανοποιητική αξιοποίηση των αγαθών που παρέχουν τα ελληνικά δάση, για την ανυπαρξία δασικού κτηματολογίου, για τις αδυναμίες του θεσμικού πλαισίου κλπ.
Βασικός εισηγητής ήταν εκπρόσωπος της ξυλοβιομηχανίας «Alfawood - SHELMAN», ο οποίος, μπροστά στο πρόβλημα της αδυναμίας της Δασικής Υπηρεσίας να λειτουργήσει όπως θα έπρεπε (ως αποτέλεσμα της ασκούμενης πολιτικής που διαχρονικά την υποβαθμίζει), ζήτησε να ανατεθεί στους ιδιώτες να αναλάβουν να κάνουν τις απαραίτητες μελέτες με αντάλλαγμα την απόληψη των ξυλωδών προϊόντων των ελληνικών δασών! Αφού διαπίστωσε (και σωστά) ο εισηγητής ότι στην Ελλάδα «... η υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης δασών, όπως έχει διαμορφωθεί από το υπάρχον νομικό πλαίσιο και από τις πρακτικές που εφαρμόζονται, καθώς και από τις αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, είναι μη αποδεκτή σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο», προχωρά σε προτάσεις του τύπου Σύμπραξης Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), όπου «την διεκπεραίωση και εφαρμογή των διαχειριστικών μελετών των δασών θα πρέπει να αναλάβουν οι ιδιώτες» και ότι «οι απολαβές του ιδιώτη θα είναι η αξιοποίηση του ξύλου»!

Τι σκόπιμα «ξεχνάει» η «Alfawood - SHELMAN» και οι συνεταίροι της, ότι:

• Οι κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη δεν οφείλονται πουθενά αλλού παρά στη δράση των πολυεθνικών, του μεγάλου κεφαλαίου παγκόσμια, που στο όνομα της κερδοφορίας του καταστρέφει δάση, εκπέμπει ρύπους χωρίς χρήση φίλτρων, υπερεκμεταλλεύεται τον χερσαίο, ορυκτό και θαλάσσιο πλούτο, διαθέτει τα απόβλητά του ανεπεξέργαστα στο φυσικό περιβάλλον κλπ.
• Το υπάρχον νομικό πλαίσιο και οι πρακτικές που εφαρμόζονται είναι αυτές ακριβώς που παραχωρούν εκτάσεις στις μεγάλες επιχειρήσεις για κατασκευή αιολικών πάρκων μέσα σε δάση, δεν αποτρέπουν (άρα επιτρέπουν) τις καταπατήσεις δημόσιων δασικών εκτάσεων και την αλλαγή του χαρακτήρα τους, δεν προστατεύουν επαρκώς από τις πυρκαγιές, διαθέτουν τα απαράμιλλου κάλλους στοιχεία του ελληνικού φυσικού περιβάλλοντος σε φορείς διαχείρισης να τα «αξιοποιήσουν» σε συνεργασία με ΟΤΑ και ιδιωτικούς φορείς.

Το ξύλο που παράγεται και από τα ελληνικά δάση θα μπορούσε να αξιοποιείται στο μέγιστο βαθμό, σύμφωνα με τους επιστημονικούς κανόνες και όχι με τους νόμους της αγοράς, η λειτουργία των οποίων άλλοτε αφήνει το ξύλο να σαπίζει στο δάσος κι άλλοτε όπως τώρα να αποτελεί διέξοδο στην κερδοφορία των ομίλων. Η ξυλεία αυτή, όταν οι ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα επέβαλαν, αξιοποιούνταν πολύ πιο συστηματικά, χωρίς υποβάθμιση των δασών. Μια σειρά από αίτια όμως, που όλα έχουν να κάνουν με την εξυπηρέτηση των μεγαλοβιομηχάνων και με την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, συνέβαλαν στη σημερινή κατάσταση. Οι ίδιοι «ιδιώτες» που κόπτονται για την παραγωγή των ελληνικών δασών, ήταν οι πρώτοι που μετά το '90 αναζήτησαν τις πρώτες ύλες τους στα δάση των γειτονικών πρώην σοσιαλιστικών χωρών μετά τις ανατροπές.

Τι συνέβη άραγε;
Ξαφνικά αυξήθηκε η εσωτερική παραγωγή στις χώρες αυτές ή μήπως εκτός από τις χαμηλές τιμές «χαλάρωσαν» υπερβολικά έως εντελώς εκεί οι οικολογικές αρχές διαχείρισης των δασών, μόλις δηλαδή τα δάση πέρασαν σε διαχείριση ή συνεκμετάλλευση με τους ιδιώτες;
Και γιατί τώρα οι ξυλοβιομήχανοι «ξαναθυμήθηκαν» την παραγωγή των ελληνικών δασών και τους έπιασαν οι οικολογικές ευαισθησίες;
Γιατί ακριβώς τα εκεί αποθέματα εξαντλούνται. Δεν είναι τυχαίες, για παράδειγμα, οι τακτικές πλημμύρες των τελευταίων ετών στον Εβρο, που μάλλον συνδέονται και με την αποδάσωση της γειτονικής Βουλγαρίας.
Είναι απόλυτα λογικό το κεφάλαιο για το κέρδος του να αναζητά όσο μπορεί πιο φθηνή πρώτη ύλη, αλλά δεν μπορεί να εμφανίζεται ως σωτήρας του δασικού πλούτου και οικολόγος, αυτός που στο όνομα της κερδοφορίας του δε διστάζει μπροστά σε τίποτε, όπως αποδεικνύεται από όλες τις περιοχές που πέρασε!
Κοντά σε αυτούς το ελληνικό τμήμα του WWF βάζει πλάτη στις ιδιωτικοποιήσεις, φιλοδοξώντας να πάρει κάποιο μερίδιο από τη λεία για τις υπηρεσίες που παρέχει!
Οι εκπρόσωποι του ΥΠΕΚΑ και της Δασικής Υπηρεσίας που παραβρέθηκαν στην ημερίδα δήλωσαν πρόθυμοι να «εξετάσουν τις προτάσεις που κατατέθηκαν και στα πλαίσια της αναμόρφωσης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου να τις εντάξουν εκεί»!

Η κυβερνητική πολιτική στον τομέα των δασών υλοποιεί ολοταχώς την ιδιωτικοποίησή τους, ξεπουλώντας είτε την ίδια τη δημόσια γη είτε το περιεχόμενό της μέσω:

• Της απόδοσης δασικών εκτάσεων για τις ΑΠΕ (αιολικά πάρκα κλπ.).
• Του Δασοτουρισμού (Φορείς Διαχείρισης Δρυμών, εθνικών Πάρκων κλπ. σε συνεργασία με τους ιδιώτες επενδυτές).
• Της αλλαγής χρήσης των δασικών εκτάσεων (αναγνώριση καταπατήσεων κλπ.).
• Της Ξυλοπονίας (ΣΔΙΤ για την καλύτερη «αξιοποίηση» - εκμετάλλευση της παραγόμενης ξυλείας).
• Της αναμόρφωσης και «Κωδικοποίησης» της δασικής νομοθεσίας, που όπως όλα συνηγορούν δεν θα έρθει να λύσει προβλήματα στα δασικά οικοσυστήματα, αλλά σε αυτούς που τα εκμεταλλεύονται ή θέλουν να τα εκμεταλλευτούν ληστρικά.

Τα δάση όμως δεν μπορεί να ανήκουν σε κανένα, είναι κοινωνική ιδιοκτησία. Προϋπόθεση ωστόσο για την ολοκληρωμένη προστασία και διαχείρισή τους προς όφελος των λαϊκών αναγκών είναι ο κεντρικός σχεδιασμός και η λαϊκή οικονομία που θα υλοποιείται από τη λαϊκή εξουσία, προστατεύοντας το περιβάλλον και εξασφαλίζοντας λαϊκή ευημερία.

ΥΛΩΡΟΣ*
*Υλωρός είναι αυτός που γνωρίζει και προστατεύει τα δάση