 |
Στην υλοποίηση προαποφασισμένων μέτρων που αφορούν την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ στα προαύλια νοσοκομείων, προχωρά η κυβέρνηση, κάνοντας ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση της πριμοδότησης της υποκατάστασης, που αποτελεί πια τη «ραχοκοκαλιά» της πολιτικής της για το εκρηκτικό πρόβλημα των ναρκωτικών.Το έδαφος γι' αυτές τις αποφάσεις προετοιμάζεται τουλάχιστον εδώ και μια δεκαετία. Τον τελευταίο καιρό, αξιοποιώντας επικοινωνιακά τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η φύση και ο τρόπος λειτουργίας αυτών των προγραμμάτων στο κέντρο της Αθήνας, η κυβέρνηση προχωρά στην εγκατάσταση των μονάδων υποκατάστασης, αρχικά σε 8 νοσοκομεία της Αττικής. Ηδη, βέβαια, έχει προλειανθεί το έδαφος, ώστε οι αντιδράσεις που εύλογα θα υπάρξουν να «βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος». Να περιοριστούν, δηλαδή, σε ατομικίστικες διαμαρτυρίες, λέγοντας «όχι στη δική μου γειτονιά, στη δική μου πόλη, ας πάει παρακάτω», χάνοντας την ...ουσία: Ούτε νόμιμα, ούτε παράνομα ναρκωτικά σε καμιά πόλη της Ελλάδας, εντός και εκτός νοσοκομείων.
Ενώ, αντίθετα, είναι αναγκαίο στο επίκεντρο των αντιδράσεων να βρεθεί ο πυρήνας της εφαρμοζόμενης μέχρι τώρα «αντιναρκωτικής» πολιτικής, που εγκλωβίζει το πρόβλημα μεταξύ κρατικής πρέζας και κρατικής καταστολής. Μιας πολιτικής, που δε θέλει τους νέους να θεραπεύονται, αλλά να διαιωνίζονται στη χρήση και να αποτελούν το εύκολα χειραγωγήσιμο νόμιμο περιθώριο.
Η προπαγάνδα της τελευταίας 20ετίας
Η προπαγανδιστική δουλειά που έχει γίνει τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει ως ακρογωνιαίο λίθο την ιατρικοποίηση του προβλήματος των ναρκωτικών, δηλαδή να απογυμνωθεί το πρόβλημα από τις κοινωνικές και οικονομικές του αιτίες. Στα αστικά ΜΜΕ, εκδηλώσεις, βιβλία κ.λπ., κυριάρχησαν αντιδραστικά και αντιεπιστημονικά ιδεολογήματα που έδιναν ιατρικές και βιολογικές «απαντήσεις» στο πρόβλημα.
Ο τοξικοεξαρτημένος βαφτίζεται συστηματικά - με τεράστιες δόσεις «φιλευσπλαχνίας» - ως «άρρωστος» και «ασθενής», ώστε να ακούγεται «λογικό» ότι πρέπει να πάει στο νοσοκομείο, για να πάρει το φάρμακό του! Το 2008 το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής προσεγγίζει το πρόβλημα των ναρκωτικών ως «αυτοπροκαλούμενη χρόνια υποτροπιάζουσα νόσο» και το ψηφίζουν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ. «Αυτοπροκαλούμενη», άρα ευθύνεται ο ίδιος ο χρήστης. «Χρόνια», άρα δεν υπάρχει λόγος για απεξάρτηση, πάρε υποκατάστατα. «Υποτροπιάζουσα», οπότε γιατί να μεριμνήσει το κράτος για την κοινωνική επανένταξη των απεξαρτημένων, γιατί να έχουν δικαίωμα στη δουλειά, αφού ανά πάσα στιγμή θα «ξανακυλήσουν»...
Ετσι, το σύστημα αποενοχοποιείται, απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη και υποχρέωση, το θύμα γίνεται θύτης του εαυτού του και ακούγεται ως «λογική» η συντήρησή του στη ζωή (και αν...).
Ολα αυτά, σε συνδυασμό με τα προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ να κυριαρχούν στο γεωγραφικό χάρτη της χώρας, διαρκώς να εξαπλώνονται, να προβάλλονται ως «πρωτοπόρα και εύκολα», έχοντας τη στήριξη των παραπάνω κομμάτων.
Τι είναι η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη...
Το κύριο γνώρισμα των προγραμμάτων υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ είναι η χορήγηση οπιοειδών ουσιών, οι οποίες επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και προκαλούν εξάρτηση, όπως και τα υπόλοιπα ναρκωτικά. Οι ουσίες που χορηγούνται είναι η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΟΚΑΝΑ για τις ιδιότητες των παραπάνω νόμιμων ναρκωτικών ουσιών.
Η μεθαδόνη χαρακτηρίζεται από παρόμοια χημική δομή και δράση με τη μορφίνη και η δράση της διαρκεί πολύ περισσότερο από της ηρωίνης. Μία δόση μεθαδόνης διαρκεί για τουλάχιστον 24 ώρες, ενώ μια δόση ηρωίνης για λίγες ώρες. Η βουπρενορφίνη χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο ως υποκατάστατο της ηρωίνης, αλλά και για τη σωματική αποτοξίνωση από τη μεθαδόνη.Η δράση της αρχίζει μετά από 30 περίπου λεπτά και διαρκεί, ανάλογα με τη δόση, έως και τρεις μέρες!Η χρήση κατασταλτικών ουσιών, όπως είναι το αλκοόλ ή τα υπνωτικά χάπια, μαζί με βουπρενορφίνη ή μεθαδόνη μπορεί να οδηγήσει σε υπερδοσολογία (overdose) και να επιφέρει το θάνατο.
Η πιθανότητα υπερδοσολογίας είναι πολύ μεγάλη για τους εξής λόγους: Η «εξασφαλισμένη» από το κράτος «νόμιμη» δόση του χρήστη δεν τον καλύπτει και αναζητά μαζί με αυτή και τη συμπληρωματική «παράνομη». Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: Η περιοχή γύρω από τις μονάδες υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ μετατρέπεται σε πιάτσα διακίνησης που τώρα θα μεταφερθεί μέσα ή γύρω από τα νοσοκομεία.
Δεύτερον, όλα τα υποκατάστατα έχουν δράση μόνο απέναντι στη χρήση ηρωίνης και όχι της πολυτοξικομανίας, της παράλληλης, δηλαδή, χρήσης διαφόρων ουσιών (κοκαΐνης, χασίς, «έκσταση», αλκοόλ, ηρεμιστικών κ.ά.). Ομως σήμερα, πάνω από το 70% των χρηστών κάνει παράλληλη χρήση ουσιών (σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΘΕΑ και του 18 ΑΝΩ) και μόνο αυτό το γεγονός καταρρίπτει τις αντιεπιστημονικές θεωρίες για το λόγο ύπαρξης των προγραμμάτων αυτών. Πόσα υποκατάστατα θα χορηγούνται; Για πόσες ουσίες; Κάθε προσπάθεια αποτοξίνωσης, απεξάρτησης με υποκατάστατο που είναι ενεργό μόνο απέναντι στην ηρωίνη όχι μόνο είναι εξαρχής καταδικασμένη σε αποτυχία, αλλά θέτει και σε κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων νέων ανθρώπων.
Οι διεθνείς έρευνες δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης: Μόνο σε μια δεκαετία (1994 - 2004) στις ΗΠΑ, οι θάνατοι από μεθαδόνη και τα περιστατικά υπερβολικής δόσης από τη συγκεκριμένη ουσία αυξήθηκαν κατά 390%! Στη Δανία σχεδόν οι μισοί θάνατοι από ναρκωτικά (44%) οφείλονται στη μεθαδόνη. Στη Γερμανία σ' ένα χρόνο σημειώθηκαν 350 θάνατοι από βουπρενορφίνη. (Ευρωπαϊκό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά και Εκθέσεις του ΟΗΕ «για την κατάσταση των ναρκωτικών στην Ευρώπη και τη Νορβηγία»).
...και γιατί προωθούνται
Σήμερα τα «στεγνά» προγράμματα της χώρας μας (αυτά στα οποία δε χορηγείται κανένα φάρμακο, που εστιάζουν στην ψυχολογική υποστήριξη του ατόμου και τη δημιουργία ενός άλλου τρόπου ζωής μέσα από συλλογικές διαδικασίες, με κύριο στόχο την πλήρη και οριστική αποχή από ουσίες) έχουν να επιδείξουν αξιοζήλευτα αποτελέσματα. Πάνω από το 70% των χρηστών που ολοκληρώνουν ένα «στεγνό» πρόγραμμα έχουν απεξαρτηθεί (στοιχεία του ΚΕΘΕΑ). Γιατί ο τοξικομανής θεραπεύεται, όσο μεγάλη και αν είναι η αποδόμηση της προσωπικότητας του στον κόσμο των ουσιών. Παρ' όλα αυτά, τα «στεγνά» προγράμματα υποσκελίζονται συστηματικά, «στραγγαλίζονται» οικονομικά και αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε προσωπικό και δομές, ενώ υπάρχουν νομοί της Ελλάδας που δεν έχουν ούτε ένα τέτοιο πρόγραμμα.
Σε αντίθεση, τα προγράμματα υποκατάστασης - που συνιστούν διαχείριση και συντήρηση του προβλήματος - εξαπλώνονται διαρκώς και από το 1996 που λειτουργούν στη χώρα μας δεν έχουν δοθεί ποτέ στη δημοσιότητα στοιχεία για την ...αποτελεσματικότητά τους! Ηδη, ο ΟΚΑΝΑ μετράει 25 Μονάδες Υποκατάστασης σε όλη την Ελλάδα - είτε ως αυτόνομες μονάδες είτε σε συνεργασία με τις Διοικήσεις Υγειονομικών Περιφερειών, τα τοπικά νοσοκομεία και το ΙΚΑ - και στόχος είναι να δημιουργηθούν τουλάχιστον 8 νέες μονάδες σε νοσοκομεία της Αθήνας. Η πριμοδότησή τους συμφωνεί με την πολιτική της ΕΕ, που προσδιορίζει το πρόβλημα ως ιατρικό και καθιστά την υποκατάσταση αιχμή του δόρατος της υποτιθέμενης αντιναρκωτικής πολιτικής της. Η υποκατάσταση κυριαρχεί σε όλα τα κράτη - μέλη της EΕ καλύπτοντας πάνω από τα 2/3 των προγραμμάτων, ενώ τα «στεγνά» προγράμματα καλύπτουν μόλις το 1/3 των θέσεων θεραπείας.
Οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις της χώρας προπαγάνδιζαν τα συγκεκριμένα προγράμματα, παρουσιάζοντάς τα ως τις «νέες» εξελίξεις στο χώρο της φαρμακευτικής. Πόσο καινούριες είναι, όταν η φαρμακοβιομηχανία «BAYER» εισάγει στην αγορά το 1898 την ηρωίνη ως υποκατάστατο της μορφίνης και η «HOECSHT» παράγει τη μεθαδόνη στη ναζιστική Γερμανία το 1943 ως υποκατάστατο της ηρωίνης; Είναι φανερό ότι υπηρετούν τα οικονομικά συμφέροντα πολυεθνικών, ανοίγοντας το πεδίο για μεγάλες μπίζνες και στο πρόβλημα των ναρκωτικών. «Στρώνουν» και μεγαλώνουν την αγορά για τις φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες μετρούν αμύθητα κέρδη με την αγοραπωλησία νόμιμων ναρκωτικών εξασφαλίζοντας μόνιμους χρήστες.
Ετσι, με χαμηλό κόστος, δημιουργείται ένα νόμιμο περιθώριο, εύκολα και απόλυτα ελεγχόμενο, που η ύπαρξή του θα είναι συνυφασμένη με τη χρήση, και, άρα, ακίνδυνο για το σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο εξουδετερώνονται στρατιές νέων ανθρώπων και συγχρόνως επιχειρείται η αλλοίωση και η άλωση της έννοιας και της ουσίας της απεξάρτησης.
Επιχειρείται να διασφαλιστούν με κάθε τρόπο οι ανάγκες, οι αξίες και οι αρχές ενός συστήματος που βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στη λογική του κέρδους και την εμπορευματοποίηση του ανθρώπινου πόνου, καταστέλλοντας με κάθε τρόπο την ουσιαστική αμφισβήτηση της εξουσίας του. Γιατί τα παιδιά που κερδίζουν τη μάχη με τα ναρκωτικά, είναι ...«ενοχλητικά» παραδείγματα. Επανενεργοποιούνται και συνειδητά αναζητούν το χώρο τους στο κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι, διεκδικώντας δικαιώματα: Στη δουλειά, στη μόρφωση, στη ζωή.
Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων της τοξικοεξάρτησης οδηγεί αναπόφευκτα στην ανατροπή των αιτιών που τα παράγουν και τα αναπαράγουν. Και ουσιαστική αντιμετώπιση πολλών κοινωνικών προβλημάτων, που αντιμετωπίζουν κυρίως οι νέοι, είναι η υιοθέτηση ενός άλλου τρόπου ζωής, ο συλλογικός αγώνας, η οργανωμένη αντίσταση...
Ελένη ΤΖΙΒΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου