Ινδιάνικη σοφία

Η στήλη αυτή, όλα αυτά τα χρόνια, δεν φιλοδοξούσε να γίνει απόσταγμα πίκρας, αλλά κάθε φορά που ετοιμαζόμουν να μοιραστώ μαζί σας σελίδες λογοτεχνίας ερχόταν η πραγματικότητα και με συνέφερνε. Σήμερα, ας κάνουμε ένα «διάλειμμα» για να απολαύσουμε την ινδιάνικη σοφία (από τις εκδόσεις Πανός του ποιητή Γιώργου Χρονά. Μετάφραση Ειρήνη Βρης).

1. Η γη που βλέπετε δεν είναι συνηθισμένη γη - είναι η σκόνη του αίματος, της σάρκας και των κοκάλων των προγόνων μας... Θα πρέπει να σκάψετε βαθιά κάτω από την επιφάνεια πριν βρείτε τη γη της φύσης, καθώς το επάνω στρώμα είναι Κρόου [Crow]. Η γη, όπως είναι, είναι το αίμα μου και οι νεκροί μου - είναι καθαγιασμένο (Σες-χις, τέλη 19ου αι., Ρήνο Κρόου).

2. Ακούστε με, τέσσερα ημισφαίρια της γης - συγγενής σας είμαι! Δώστε μου τη δύναμη να περπατήσω σε μαλακή γη, συγγενής όσων υπάρχουν είμαι! Δώστε μου τα μάτια να δω και τη δύναμη να καταλάβω ότι ίσως είμαι σαν εσάς. Με τη δύναμή σας μόνο μπορώ να αντιμετωπίσω τους ανέμους (Μαύρο Ελάφι, 1863 - 1950, μάγος γιατρός των Ογκλάλα Σιου).

3. Είμαστε μαύροι, κι όμως αν κοπούμε το αίμα θα είναι κόκκινο - και το ίδιο συμβαίνει με τους λευκούς, αν και το δέρμα τους είναι άσπρο... Ανήκω σε ένα άλλο έθνος. Οταν σας μιλώ, δεν με καταλαβαίνετε (Σπόκαν Γκάρυ,1811 - 1892, αρχηγός των Μιντλ Σπόκαν).

4. Η συζήτηση ποτέ δεν άρχιζε αμέσως, ούτε βιαστικά. Κανείς δεν βιαζόταν να κάνει ερώτηση, όσο σημαντική κι αν ήταν, και κανείς δεν πιεζόταν να απαντήσει. Η παύση που έδινε χρόνο για σκέψη ήταν ο αληθινός ευγενικός τρόπος να αρχίσει και να διεξαχθεί μια συζήτηση. Η σιωπή ήταν σημαντική για τους Ντακότα, καθώς και η παραχώρηση ενός διαστήματος σιωπής στον ομιλητή και ενός λεπτού δικής του σιωπής πριν μιλήσει, εφαρμόζοντας την αρχή της πραγματικής ευγένειας και του σεβασμού των κανόνων «ότι η σκέψη προηγείται του λόγου» (Λούθηρος Καθιστή Αρκούδα, 1868 - 1939, αρχηγός των Ογκλάλα Σιού).

5. Μεταξύ των Ινδιάνων δεν υπάρχουν γραπτοί νόμοι. Τα έθιμα που παραδόθηκαν από γενιά σε γενιά είναι οι μόνοι νόμοι να τους καθοδηγούν. Ο καθένας ίσως να ενεργούσε διαφορετικά απ' ό,τι θεωρείται σωστό αν το αποφάσιζε. Ομως τέτοιες πράξεις θα επέσυραν τη μομφή του έθνους. Αυτός ο φόβος της μομφής του έθνους ενεργούσε σαν ένας παντοδύναμος δεσμός που έδενε τα πάντα με ένα κοινωνικό έντιμο συμβόλαιο (Τζορτζ Κόπγουεϊ, 1818 - 1863, αρχηγός των Οτζίμπουα).

6. Εχω παρατηρήσει ότι σε κάθε μεγάλο εγχείρημα δεν φτάνει ένας άνθρωπος να εξαρτάται μόνο από τον εαυτό του (Μοναχικός Ανθρωπος, τέλη 19ου αι., Τέτον Σιου).

7. Η ιδέα της επίσημης στολής κατά την προετοιμασία της μάχης δεν προέρχεται από την πίστη ότι θα αυξήσει τη μαχητικότητα. Η προετοιμασία είναι για το θάνατο σε περίπτωση που αυτή είναι η έκβαση της σύγκρουσης. Κάθε Ινδιάνος θέλει να είναι στις δόξες του όταν πάει να συναντήσει το μεγάλο πνεύμα, γι' αυτό ντύνεται καλά είτε υπάρχει κίνδυνος στην επικείμενη μάχη ή αρρώστια ή τραυματισμός σε καιρό ειρήνης (Ξύλινο Πόδι, τέλη 19ου αι., αρχηγός των Τσεγιέν).

8. Είμαι φτωχός και γυμνός, όμως είμαι ο αρχηγός του έθνους. Δεν θέλουμε πλούτη, όμως θέλουμε να αναθρέψουμε τα παιδιά μας σωστά. Τα πλούτη δεν θα μας έκαναν καλό. Δεν θα μπορούσαμε να τα πάρουμε στον άλλο κόσμο. Δεν θέλουμε πλούτη, θέλουμε ειρήνη και αγάπη (Κόκκινο Σύννεφο, τέλη 19ου αι., αρχηγός των Σιου).

9. Η γη κι εγώ συμφωνούμε. Το μέτρο της γης και το μέτρο των κορμιών μας είναι το ίδιο για όλους (Χινματόν Γιαλατκίτ, 1830 - 1904, αρχηγός των Νε-Περσέ [Τρυπημένες Μύτες]).

                                               
                                             Του Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ 

                                                      (Ριζοσπάστης)