Τα κινήματα της Ρωσικής Πρωτοπορίας

Εκθεση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, με έργα από τη συλλογή του Γιώργου Κωστάκη

Εργο του Ιβάν Κλιουν

To Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει  (έως 28/8) νέα έκθεση έργων της ρωσικής πρωτοπορίας, από τη συλλογή Κωστάκη στον εκθεσιακό χώρο της Μονής Λαζαριστών (Τρίτη - Κυριακή 11 μ.μ. - 7 μ.μ., Δευτέρα κλειστά), με τίτλο «Επιλογές από τη συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Τα κινήματα της Ρωσικής Πρωτοπορίας (1900-1930)», σε επιμέλεια της Μαρίας Τσαντσάνογλου.

Ο σχεδιασμός της έκθεσης παρουσιάζει τα κινήματα της ρωσικής πρωτοπορίας με χρονολογική σειρά και στους δύο ορόφους της Μονής Λαζαριστών. Στο ισόγειο λειτουργούν δωμάτια αφιερωμένα στις άλλες τέχνες της περιόδου (Ποίηση, Θέατρο, Μουσική, Κινηματογράφος, Αρχιτεκτονική), όπου τονίζεται η συνέργεια των άλλων τεχνών με τις εικαστικές τέχνες. Ετσι παρουσιάζεται η οργανική σύνθεση όλων των τεχνών, που χαρακτηρίζει ευρέως την εποχή της ρωσικής πρωτοπορίας. Η έκθεση εμπλουτίστηκε με αρχειακό υλικό και κείμενα τεκμηρίωσης, αλλά και ειδική αναφορά στον συλλέκτη Γιώργο Κωστάκη.

Η έκθεση συγκροτείται υπό τις εξής ενότητες: Η πρώτη ενότητα παρουσιάζει έργα επηρεασμένα από το συμβολισμό, τον εξπρεσιονισμό και το μετεμπρεσιονισμό και τα οποία άνοιξαν το δρόμο στην πρωτοπορία που ακολούθησε. Ακολουθούν έργα που φανερώνουν τη σχέση των Ρώσων καλλιτεχνών με την ευρωπαϊκή τέχνη, τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, την επίδραση του κυβισμού και φουτουρισμού, την αναζήτηση μιας νεοτερικότητας μέσα από τη ρώσικη λαϊκή παράδοση, την κατάργηση της γραμμικής εξέλιξης, νέες αισθητικές προτάσεις, όπως η «Αναλυτική τέχνη» του Πάβελ Φιλόνοφ και η «Οργανική Παιδεία» του Μιχαήλ Ματιούσιν, που βασίζονται στις θεωρίες ότι ο κόσμος είναι ένα αυστηρά δομημένο σύστημα, που διέπεται από νόμους, κινείται αέναα και έχει δικό του βιολογικό ρυθμό, ακόμη κι αν είναι ανόργανη ύλη (κρύσταλλο, πέτρα, κ.λπ.)...

Εργο του Ιβάν Κουντριάσεφ

Η δεύτερη ενότητα αφορά σε έργα βασισμένα σε φιλοσοφικές θεωρίες για την τέχνη, με έμφαση στον σουπρεματισμό του Καζιμίρ Μαλέβιτς. Εργα, που διερευνούν τις φιλοσοφικές θεωρίες μέσω της εικαστικής δημιουργίας, δημιουργία που προσπαθεί να υπερβεί την ορατή πλευρά της ζωής.

Στην έκθεση παρουσιάζονται και λιγότερο γνωστά κινήματα, όπως αυτά του «Κοσμισμού», του «Ηλεκτρο-οργανισμού» και του «Προβολισμού», που συνέβαλαν ουσιαστικά στην εξέλιξη της εικαστικής νεοτερικότητας.

Ειδική ενότητα της έκθεσης είναι αφιερωμένη στο κίνημα του κονστρουκτιβισμού, στην οποία παρουσιάζονται έργα συναφή με την ιδεολογία της Οκτωβριανής Επανάστασης, έργα που υποστηρίζουν μια υλιστική προσέγγιση της τέχνης, ενταγμένης στο όραμα της σοσιαλιστική αλλαγής του κόσμου.

Η τελευταία ενότητα παρουσιάζει έργα καλλιτεχνών που δεν εντάχθηκαν στην αισθητική του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, επιλέγοντας μια μοναχική πορεία, είτε με την επιστροφή τους στην αναπαράσταση, είτε σε παλαιότερα πρωτοποριακά πειράματα.

Στο πλαίσιο της έκθεσης πραγματοποιούνται ξεναγήσεις: 17 και 24/7 (12.00-13.00), 17, 24, 31/8 (12.00-13.00, και 17.30-18.30). Πληροφορίες στα τηλ. 2310 589141, 143 & 222.

Εργο του Αλεξέι Μουργκόνουφ

Α. Ελ.