Κυριακή 28 Ιουλίου 2013

ΝΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ Ηταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης





Την 1η Αυγούστου συμπληρώνονται σαράντα χρόνια από τη μέρα που «έφυγε» από τη ζωή ο Νίκος Ζαχαριάδης, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ την περίοδο 1931-1956. Ο «Ριζοσπάστης», αντί για άλλο αφιέρωμα, δημοσιεύει σήμερα την απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ «Για την αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη» από το «Δοκίμιο Ιστορίας του Κόμματος, Β΄ τόμος περίοδος 1949 - 1968. Αποκαταστάσεις» και το κεφάλαιο του «Δοκιμίου» «Εκτίμηση για τον Νίκο Ζαχαριάδη». Στο κείμενο διατηρούνται οι παραπομπές στις σημειώσεις όπως στο «Δοκίμιο».
Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, με θέμα «Δοκίμιο Ιστορίας του Κόμματος, Β΄ τόμος περίοδος 1949 - 1968. Αποκαταστάσεις», ήταν η κορύφωση μιας πολύμηνης διαδικασίας, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκε σε όλο το Κόμμα και στα καθοδηγητικά όργανα της ΚΝΕ το σχέδιο Δοκιμίου που επεξεργάστηκε η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ.

Από αυτήν την προσπάθεια το σχέδιο Δοκιμίου εμπλουτίστηκε με τις παρατηρήσεις και προτάσεις χιλιάδων κομμουνιστών και κομμουνιστριών. Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ βγήκαν πιο ενισχυμένοι ιδεολογικοπολιτικά και αποφασισμένοι να αξιοποιήσουν την ηρωική Ιστορία του Κόμματος και τα συμπεράσματα που βγαίνουν από αυτή, στην πάλη για το σοσιαλισμό, που η αναγκαιότητά του προβάλλει πιο επίκαιρη από κάθε άλλη φορά.



Για την αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη





Ο Νίκος Ζαχαριάδης, το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας Ζαχαριάδη, γεννήθηκε στην Αδριανούπολη στις 27 Απριλίου 1903. Επειδή ο πατέρας του μετακινιόταν, ως υπάλληλος του γαλλικού μονοπώλιου καπνού «Ρεζί», πήγε στο δημοτικό σχολείο σε διάφορες πόλεις (Σκόπια, Νικομήδεια) και την πρώτη τάξη του γυμνασίου στην Αδριανούπολη. Σε νεαρή ηλικία δούλεψε στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης και στα καράβια της Μαύρης Θάλασσας. Στην «Πανεργατική» της Κωνσταντινούπολης (αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση) λειτουργούσε πυρήνας της Κομμουνιστικής Διεθνούς, του οποίου έγινε μέλος και στη συνέχεια γραμματέας. Το 1922 και 1923 πήγε ως ναυτεργάτης στη Σοβιετική Ενωση, όπου έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών. Το 1923 έγινε μέλος και του ΚΚ Τουρκίας. Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα, έχοντας φοιτήσει στην ΚΟΥΤΒ (Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο των Εργαζομένων της Ανατολής). Δούλεψε στην ΟΚΝΕ Αθήνας και στη συνέχεια ως καθοδηγητικό στέλεχος στην ΟΚΝΕ Θεσσαλονίκης και στην Κομματική Οργάνωση. Το 1926 φυλακίστηκε στο Γεντί Κουλέ, από όπου απέδρασε. Το ίδιο διάστημα, έγινε μέλος της ΚΕ της ΟΚΝΕ κι έπειτα ήρθε ως καθοδηγητής στην ΚΟ Πειραιά. Το 1927 έγινε Γραμματέας της ΚΟ Θεσσαλίας. Το 1929 συνελήφθη, δραπέτευσε εκ νέου και φυγαδεύτηκε από το ΚΚΕ στη Σοβιετική Ενωση, από όπου επέστρεψε στην Ελλάδα το 1931 με απόφαση της ΚΔ. Κατά την παραμονή του στην ΕΣΣΔ έγινε μέλος του ΠΚΚ(μπ). Με βάση την κομματική του ταυτότητα, που εκδόθηκε από το ΚΚΕ το 1946, η κομματική του ηλικία υπολογίζεται από το 1921.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1931-1935 και Γενικός Γραμματέας της έως το 1956, ήταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση.

Ηγήθηκε του Κόμματος σε συνθήκες σκληρής ταξικής πάλης, διώξεων, εκτελέσεων, δράσης των κρατικών εγχώριων και ξένων μυστικών υπηρεσιών κατά του ΚΚΕ, ακόμα και διάβρωσης των κομματικών του οργανώσεων στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.

Είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του ΚΚΕ στα χρόνια 1931-1936, ενώ πρωτοστάτησε στη δημιουργία και στην ηρωική πάλη του ΔΣΕ (1946-1949), της κορυφαίας εκδήλωσης της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Εδειξε ακλόνητη επιμονή στην ανάγκη ύπαρξης και ενίσχυσης των παράνομων κομματικών οργανώσεων στα χρόνια 1949-1955, στο συνδυασμό της παράνομης με τη νόμιμη δράση.

Τον διέκριναν επαναστατική επαγρύπνηση, ταχύτητα στην ανάληψη πρωτοβουλιών, σθένος στην υπεράσπιση της γνώμης του. Ηταν λαϊκός ηγέτης, με διάθεση και πνεύμα ασυμβίβαστο, πρωτοπόρο και μαχητικό.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης έζησε κρατούμενος στα κάτεργα της 4ης Αυγούστου από το 1936 μέχρι το 1941, όταν η ελληνική κυβέρνηση τον παρέδωσε στους Γερμανούς κατακτητές. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Γκεστάπο της Βιέννης και από εκεί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου, μέχρι το Μάη του 1945. Πέρασε την εννιάχρονη δοκιμασία αλύγιστος.

Κρίνοντας ιστορικά όλη τη διαδρομή του ΚΚΕ στην περίοδο που ήταν ΓΓ της ΚΕ, εκτιμάμε την αδυναμία του Ν. Ζαχαριάδη να οδηγήσει έγκαιρα το ΚΚΕ σε ολοκληρωμένα συμπεράσματα σε σχέση με τις αντιφάσεις στη στρατηγική του Κόμματος, με αδυναμίες προγραμματικής επεξεργασίας που βάρυναν αρνητικά στο Κόμμα κατά τη δεκαετία του 1940. Η ευθύνη του Νίκου Ζαχαριάδη εντοπίζεται κυρίως στην αδυναμία του να διαμορφωθεί Πρόγραμμα στο 7ο Συνέδριο (1945), που θα ενσωμάτωνε την πείρα από την αντικειμενική εκτίμηση των λαθών (Συμφωνίες Λιβάνου, Καζέρτας, Βάρκιζας). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τις αντιφάσεις, καθυστερήσεις και λάθη οργάνωσης του αγώνα του ΔΣΕ. Βεβαίως, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη υπολογίζει ότι η στρατηγική του ΚΚΕ, όταν ήταν Γραμματέας και Γενικός Γραμματέας της ΚΕ ο Ν. Ζαχαριάδης, αντανακλούσε και τις αντιφάσεις της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Παράλληλα, εκτιμάμε ότι αν και ο Ν. Ζαχαριάδης είδε την αναγκαιότητα να διορθωθεί η στρατηγική του ΚΚΕ και το επιχείρησε το 1949 (5η Ολομέλεια) και το 1953 (Σχέδιο Προγράμματος), δεν τη θεμελίωσε με σωστή θεωρητική τεκμηρίωση, αφού στήριξε την αναγκαιότητα για αλλαγή της στρατηγικής στην αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων. Επίσης, παρά το γεγονός ότι συγκρούστηκε σε πολλά ζητήματα με την ηγεσία του ΠΚΚ (μπ)/ΚΚΣΕ, και ο ίδιος και η ΚΕ υποχώρησαν στις πιέσεις της, με αποτέλεσμα, το 1954, να αποσύρουν το Σχέδιο Προγράμματος.

Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (11-12 Μαρτίου 1956), που την συγκάλεσε η επιτροπή των έξι ΚΚ (ΕΣΣΔ, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Τσεχοσλοβακίας, Ουγγαρίας, Πολωνίας), πήρε την παρακάτω απόφαση για τον Νίκο Ζαχαριάδη: «...η καθοδήγηση του Κόμματος και πρώτα απ' όλα ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ σ. Νίκος Ζαχαριάδης κάνουν σοβαρά πολιτικά λάθη σεχταριστικού χαρακτήρα. [...] Για τα σοβαρά πολιτικά λάθη που έκανε ο σ. Ζαχαριάδης και για τη συστηματική από μέρους του παραβίαση των αρχών της εσωκομματικής δημοκρατίας, η Ολομέλεια έκρινε απαραίτητο να καθαιρέσει τον Νίκο Ζαχαριάδη από Γενικό Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ και να τον βγάλει από το Πολιτικό Γραφείο».

Η 7η πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (18-24 Φεβρουαρίου 1957) αποφάσισε: «1) Καθαιρεί τον Ν. Ζαχαριάδη από την ΚΕ του ΚΚΕ. 2) Τον διαγράφει από το Κόμμα σαν αντικομματικό φραξιονιστικό αντιδιεθνιστικό, εχθρικό στοιχείο. 3) Η Ολομέλεια σημειώνει πως επειδή πολλές ενέργειες του Ν. Ζαχαριάδη, όπως π.χ. η υπόθεση Γουσόπουλου κ.λπ., ξεφεύγουν από το χαρακτήρα και τα πλαίσια των συνηθισμένων λαθών, θεωρεί ότι το κομματικό συμφέρον επιβάλλει να γίνει συστηματική και λεπτομερειακή παραπέρα έρευνα από το Κόμμα πάνω σ' ολόκληρη τη ζωή και τη δράση του Ζαχαριάδη». Ως λόγοι της παραπάνω απόφασης προβλήθηκαν: «Η πολιτική γραμμή που επεξεργάστηκε και επέβαλε στο ΚΚΕ ο Ν. Ζαχαριάδης από το 1945 ήταν αριστερίστικη, σεχταριστική, τυχοδιωκτική. [...] οδήγησε σε ήττα το ρωμαλέο ελληνικό δημοκρατικό κίνημα. [...] Με τη γνωστή θέση του στη 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ του 1945 για τον "ελληνικό άξονα", αντικειμενικά δικαίωνε την επέμβαση των Αγγλων ιμπεριαλιστών στην Ελλάδα. [...] καλλιεργούσε συστηματικά και επίμονα τον αντισοβιετισμό και αντιδιεθνισμό. [...] επέβαλε στο ΚΚΕ ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς. [...] με την εγκληματική στάση του στα ζητήματα της παράνομης δουλειάς [...] είναι ο κύριος υπεύθυνος για τα χτυπήματα που έδωσε η Ασφάλεια στο ΚΚΕ».

Η καθαίρεση του Ν. Ζαχαριάδη και η διαγραφή του ήταν πράξεις άδικες. Η κατηγορία εναντίον του, για συνεργασία με τον εχθρό ήταν πράξη συκοφαντική, ενώ οι κατηγορίες για καλλιέργεια της προσωπολατρίας και για την εγκαθίδρυση στο ΚΚΕ ανώμαλου εσωκομματικού καθεστώτος αποτελούσαν προπέτασμα καπνού και πρόσχημα για να περάσει στην πλειοψηφία των μελών της ΚΕ και του Κόμματος η δεξιά οπορτουνιστική στροφή.

Τόσο η επιτροπή των έξι ΚΚ, όσο και οι παραπάνω Ολομέλειες της ΚΕ του ΚΚΕ αξιοποίησαν αντιφάσεις της πολιτικής του Κόμματος όταν ήταν Γενικός Γραμματέας ο Ν. Ζαχαριάδης, καθώς και λαθεμένες ενέργειές του, όπως οι άστοχες και άδικες κατηγορίες κατά στελεχών του ΚΚΕ για συνεργασία τους με τον ταξικό αντίπαλο.

Η παραπάνω αποτίμηση του Ν. Ζαχαριάδη ως ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ γίνεται ως στοιχείο κρίσης της ωριμότητας και ικανότητας του ΚΚΕ στην καθοδήγηση της ταξικής πάλης σε ιδιαίτερα οξυμένες συνθήκες. Ωστόσο, δεν παραβλέπονται οι αρνητικές επιδράσεις της ιδεολογικής κατάστασης και των πολιτικών επιλογών του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Η 7η Ολομέλεια της ΚΕ (9-13 Απριλίου 1964) ενέκρινε το πόρισμα της επιτροπής «για την υπόθεση του Νίκου Ζαχαριάδη» σύμφωνα με το οποίο πολλές από τις ενέργειες του Ν. Ζαχαριάδη «δημιουργούν σοβαρότατα ερωτηματικά για το πρόσωπό του σαν ύποπτο, εχθρικό και επικίνδυνο στοιχείο για το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα [...] οδηγούν αναπόφευκτα σε πράξεις που αντικειμενικά δεν προκαλούν μικρότερη ζημιά στο Κόμμα και στο λαϊκό κίνημα από τις πράξεις πρακτόρων του εχθρού». Το πόρισμα καταλόγιζε στο Ζαχαριάδη και ποινικές ευθύνες.

Τρία χρόνια αργότερα, η 11η Ολομέλεια της ΚΕ (27-30 Ιουνίου 1967) συζήτησε νέο πόρισμα της Επιτροπής Κομματικού Ελέγχου (ΕΚΕ) και κατέληξε: «Από την εξέταση της υπόθεσης Ζαχαριάδη δεν βγαίνει ότι ο Ν. Ζαχαριάδης είναι πράκτορας του εχθρού». Κρίνεται ως απαράδεκτο το γεγονός ότι αυτό το πόρισμα, παρότι είχε απαλείψει την κατηγορία του πράκτορα, ωστόσο άφηνε να αιωρείται η υποψία. Ο απαράδεκτος εξορισμός του στο Σοργκούτ, καθώς και όλη η εκεί μεταχείριση από την ηγεσία του ΚΚΣΕ, με τη σύμπραξη και της τότε καθοδήγησης του ΚΚΕ, δεν δικαιολογείται εξαιτίας της λαθεμένης ενέργειας του Ζαχαριάδη να απευθυνθεί στην ελληνική Δικαιοσύνη για να δικαστεί.

Το ΚΚΕ επί της ουσίας έχει αποκαταστήσει τον Νίκο Ζαχαριάδη εδώ και πολλά χρόνια (μεταφορά και ταφή της σορού του στην Ελλάδα, δημοσιεύματα κ.ά.). Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ ακυρώνει όλες τις αποφάσεις της 6ης και της 7ης Ολομέλειας (1956 και 1957) σε βάρος του Νίκου Ζαχαριάδη, καθώς και τα πορίσματα του 1964 και του 1967. Αποφασίζει την πλήρη αποκατάστασή του στο ΚΚΕ.



                                                            16 Ιούλη 2011





Εκτίμηση για τον Νίκο Ζαχαριάδη



          

Η ιστορική έρευνα οφείλει να εξετάζει την ηγετική προσωπικότητα του Ν. Ζαχαριάδη και τη διαμόρφωση της στρατηγικής και της λειτουργίας του ΚΚΕ στις συνθήκες της εποχής του. Είναι αντιεπιστημονικό να αφαιρούνται από την έρευνα οι ιστορικές συνθήκες ανάπτυξης και ωρίμανσης του ΚΚΕ, οι συνθήκες ανάπτυξης και ωρίμανσης του Ν. Ζαχαριάδη ως κομμουνιστή ηγέτη.
Γεννημένος έξω από την Ελλάδα (Αδριανούπολη, 27.4.1903)887, ατσαλώθηκε ως μέλος του ΠΚΚ (Μπ.), απέκτησε κομμουνιστική μόρφωση σε κομματική σχολή της ΚΔ, αναδείχτηκε στέλεχος της ΟΚΝΕ και Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ. Είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του ΚΚΕ στα χρόνια 1931-1936.
Ηγήθηκε του Κόμματος σε συνθήκες σκληρής ταξικής πάλης, διώξεων, εκτελέσεων, δράσης των κρατικών εγχώριων και ξένων μυστικών υπηρεσιών κατά του ΚΚΕ, ακόμα και διάβρωσης των Κομματικών του Οργανώσεων στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.Ο Ν. Ζαχαριάδης ήταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση. Τον διέκριναν επαναστατική επαγρύπνηση, ταχύτητα στην ανάληψη πρωτοβουλιών, σθένος στην υπεράσπιση της γνώμης του. Ηταν λαϊκός ηγέτης με διάθεση και πνεύμα ασυμβίβαστο, πρωτοπόρο και μαχητικό. Δοκιμάστηκε και άντεξε, μαζί με άλλους κομμουνιστές, στα μεσαιωνικά κάτεργα της 4ης Αυγούστου, απ' όπου οδηγήθηκε στα μπουντρούμια του Μανιαδάκη που τον παρέδωσε στη συνέχεια στους Γερμανούς και στάλθηκε στο Νταχάου. Από αυτήν την εννιάχρονη δοκιμασία βγήκε αλύγιστος.
Ο Ν. Ζαχαριάδης δεν υπέκυψε στην ιμπεριαλιστική επίθεση της Μ. Βρετανίας και της εγχώριας αντίδρασης και πρωτοστάτησε στη δημιουργία του ΔΣΕ, της κορυφαίας εκδήλωσης της ταξικής πάλης στην Ελλάδα στον 20ό αιώνα. Στα πρωτοπόρο στοιχεία της σκέψης και των επιλογών του Ζαχαριάδη περιλαμβάνεται και η άποψή του για το ρόλο του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού, τον οποίο θεωρούσε πιο ισχυρό και άρα πιο επικίνδυνο προοπτικά από το γερμανικό, ακόμα και τότε που βρισκόταν στο Νταχάου. Ανάλογα πρωτοπόρα επαναστατική ήταν η θέση του για την ανάγκη οργάνωσης των Γερμανών και Αυστριακών κομμουνιστών σε επαναστατική κατεύθυνση. Ακόμα, συνειδητοποίησε την ανάγκη διόρθωσης της στρατηγικής του ΚΚΕ στη διάρκεια του ΔΣΕ, αλλά και στη συνέχεια με το Σχέδιο Προγράμματος (1953 - 1954).
Σημειώνεται, ωστόσο, η αδυναμία του Ζαχαριάδη να οδηγήσει έγκαιρα το ΚΚΕ σε ολοκληρωμένα συμπεράσματα σε σχέση με στρατηγικές ελλείψεις της περιόδου 1941 -1945 και στη διαμόρφωση ανάλογου Προγράμματος στο 7ο Συνέδριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τις αντιφάσεις, καθυστερήσεις και λάθη οργάνωσης στο ΔΣΕ.
Η στρατηγική του ΚΚΕ, όταν ήταν ΓΓ της ΚΕ ο Νίκος Ζαχαριάδης, συμπυκνώνει τις αντιφάσεις που υπήρχαν στη στρατηγική του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Ο Ν. Ζαχαριάδης, ως κομμουνιστής ηγέτης, δεν μπόρεσε να ξεπεράσει αυτά τα όρια. Ηρθε σε σύγκρουση με το ΚΚΣΕ για πολλά θέματα της πάλης του ΚΚΕ, όμως υποχώρησε στις πιέσεις του ΚΚΣΕ και απέσυρε το Σχέδιο Προγράμματος.
Ο Ν. Ζαχαριάδης παρέμεινε αφοσιωμένος στη σοσιαλιστική οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ και στον προλεταριακό διεθνισμό. Η σύγκρουσή του με το ΚΚΣΕ δεν ταυτιζόταν με την πολεμική του ΚΚ Κίνας. Εύστοχα κατέκρινε τη θεωρία και την πολιτική του Μάο ως μικροαστική - σοβινιστική μεγαλοκινεζική, σε παρέκκλιση από το μαρξισμό - λενινισμό.888
Η κριτική που δέχτηκε ο Ζαχαριάδης, τόσο από την Επιτροπή των 6 αδελφών Κομμάτων όσο και από τη νέα ηγεσία στο ΚΚΕ, ήταν άδικη και λαθεμένη στην κατεύθυνσή της. Ανέδειξε όμως για λόγους σκοπιμότητας αντιφάσεις και προβλήματα στα οποία τοποθετήθηκε η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (16.7.2011), χωρίς να αφαιρεί τη συνολική θετική εκτίμηση για την πορεία του Ν. Ζαχαριάδη ως Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ.
Μετά από την ήττα του ΔΣΕ, ο Νίκος Ζαχαριάδης ευθύνεται ιδιαίτερα για λαθεμένες και αντιφατικές εκτιμήσεις, όπως: Προσωρινή ήττα, δυνατότητα διεξόδου από την κρίση και εφαρμογή ριζικά διαφορετικής εξωτερικής πολιτικής από διακυβέρνηση ΕΑΜικών και αστικών δυνάμεων κ.ά.
Η λαθεμένη θέση του ΚΚΕ σε σχέση με την ελληνική μειονότητα της Αλβανίας αντανακλούσε γενικότερα προβλήματα διευθέτησης πληθυσμιακών μειονοτήτων και σχέσεων μεταξύ Κομμουνιστικών Κομμάτων στην προοπτική κατάκτησης της εξουσίας, σε συνθήκες επαναστατικές. Αυτά τα προβλήματα, που δεν εκφράστηκαν μόνο στο ΚΚΕ, αλλά και στα Βουλγαρικό ΚΚ, ΚΚ Γιουγκοσλαβίας, ΚΕ Αλβανίας και άλλα, ήταν προβλήματα που υπήρχαν ήδη στα χρόνια της ΚΔ, δίχως να υποτιμάται η μεγάλη δυσκολία που έχουν από τη φύση τους, αλλά και δίχως να παραγνωρίζονται προγενέστερες δυσκολίες θεμελιωμένες στις ιμπεριαλιστικές συνθήκες «ειρήνης» των Βαλκανικών Πολέμων και του Α' Παγκόσμιου Πολέμου.Ο Ν. Ζαχαριάδης, ως ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, λειτούργησε και με πρακτικές που σε ορισμένες περιπτώσεις συνιστούσαν παραβίαση του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Ενέργειες όπως: Καχυποψία για συνεργασία με τον ταξικό αντίπαλο στελεχών με λαθεμένες θέσεις ή και οπορτουνιστική στάση. Πρωτοβουλία αλλαγής του στρατηγικού στόχου του ΚΚΕ στην 5η Ολομέλεια της ΚΕ (1949), δίχως προηγούμενη συζήτηση. Ασφαλώς, τέτοιες ενέργειες σχετίζονται κυρίως με τις ιστορικές συνθήκες στην ανάπτυξη και λειτουργία του Κόμματος και όχι στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ηγέτη, στην προκειμένη περίπτωση του Ν. Ζαχαριάδη. Αλλωστε, το πώς αναπτύσσεται και λειτουργεί ο ΓΓ της ΚΕ εξαρτάται και από το τι έχει κατακτήσει το ανώτερο καθοδηγητικό όργανο, η ΚΕ, ως συλλογική λειτουργία. Εξετάζοντας, λοιπόν, επιλογές και τον τρόπο λειτουργίας ενός ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, πρέπει να παρθεί υπόψη ότι σε αυτές αντικατοπτρίζεται και το αντίστοιχο επίπεδο του Κόμματος. Με αυτήν την έννοια κρίνεται ο Ν. Ζαχαριάδης και για λαθεμένες πρακτικές, π.χ., στο χαρακτηρισμό της εκτέλεσης του Ν. Πλουμπίδη ως εικονικής κ.ά.
Αντιφατικότητα εκφράζει το γεγονός ότι ο Ν. Ζαχαριάδης συνέχιζε να προτείνει στα καθοδηγητικά όργανα (ΚΕ και ΠΓ) βασικά τα ίδια στελέχη με τα οποία είχαν συγκροτηθεί τα καθοδηγητικά όργανα στην περίοδο της Κατοχής. Αυτή η λειτουργία του εκφράστηκε και στα χρόνια 1947-1949, καθώς και μετά από την 3η Συνδιάσκεψη, παρότι σε αυτήν έγινε μια προσπάθεια ανανέωσης της ΚΕ. Γενικά όμως ήταν ελάχιστα τα νέα στελέχη που αναδείχτηκαν, γεγονός που δε δικαιολογείται μόνο από το ότι αρκετοί είχαν πέσει στα πεδία των μαχών ή είχαν δολοφονηθεί από τα όργανα του αστικού κράτους. Αποτέλεσμα ήταν να παραμένει δέσμιος στελεχών που βαρύνονταν με μεγάλες ευθύνες για τα λάθη της περιόδου 1941 -1945.
Βεβαίως, σε άστοχες και άδικες εκτιμήσεις του Ζαχαριάδη για στελέχη του ΚΚΕ, δίχως να εξισώνεται η δική του ευθύνη ως ΓΓ με την ευθύνη άλλων στελεχών μέσα και έξω από την Ελλάδα, πρέπει να συνυπολογιστεί και η ευθύνη των δεύτερων, που ενίσχυαν τέτοιες λαθεμένες εκτιμήσεις με εκθέσεις τους προς το ΠΓ και με άλλα κείμενα.889 Για παράδειγμα, όπως προαναφέρθηκε, εκτίμηση ή υποψία ότι ο Ν. Πλουμπίδης ήταν πράκτορας του εχθρού είχαν στελέχη του ΚΚΕ στην Ελλάδα, που την μετέφεραν με ενέργειες προς τα έξω, και άλλοι στο ΠΓ και στον ίδιο τον Ζαχαριάδη. Ανάλογες εκτιμήσεις, όπως για τον Πλουμπίδη, γίνονταν τότε και για άλλα στελέχη.890 Επομένως, πέρα από την προσωπική ευθύνη του Ζαχαριάδη, υπήρξε και η συλλογική, στην οποία επέδρασε και το γενικότερο κλίμα εκείνης της εποχής.
Ο Ν. Ζαχαριάδης επέμενε μέχρι το τέλος της ζωής του στην ίδια εκτίμηση για την 6η Πλατιά Ολομέλεια και για την 7η. Η Ιστορία τον δικαίωσε, αν και κρίνονται ενέργειές του, όπως το γεγονός ότι απευθύνθηκε στην ελληνική Δικαιοσύνη 891, ζητώντας να έρθει στην Ελλάδα για να δικαστεί. Ωστόσο γενικά έδειξε συνέπεια, υπέμεινε ταλαιπωρίες, υπέβαλε τον εαυτό του σε πολυήμερες απεργίες πείνας και αρνήθηκε να συμβιβαστεί.
Η καθαίρεση του Ζαχαριάδη και η διαγραφή του 892 ήταν πράξεις άδικες, συνέπεια της επικράτησης του δεξιού οπορτουνισμού στο ΚΚΕ και το ΚΚΣΕ. Η κατηγορία εναντίον του, για συνεργασία με τον εχθρό, ήταν πράξη συκοφαντική. Ακόμα και το πόρισμα της Επιτροπής Κομματικού Ελέγχου (ΕΚΕ), που ενέκρινε η ΚΕ το 1967, ήταν απαράδεκτο, αφού δεν απάλλασσε κατηγορηματικά τον Ν. Ζαχαριάδη από την κατηγορία του πράκτορα. Το ίδιο και η καθυστέρηση επί μία δεκαετία να διαμορφωθεί και να εγκριθεί από την ΚΕ ακόμα και αυτό το πόρισμα, όπως επίσης ο εξορισμός του στο Σοργκούτ 893 της Σιβηρίας, που ήταν η πιο ακραία άδικη ενέργεια σε βάρος του, μετά από τη διαγραφή του από μέλος του ΚΚΕ, με συνέπεια το τραγικό τέλος του, την αυτοκτονία 894 του (1.8.1973).
Με ειδική Απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ (16.7.2011) ο Νίκος Ζαχαριάδης αποκαταστάθηκε στο ΚΚΕ πλήρως.895



Σημειώσεις

887. Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 253002, Βιογραφικό Σημείωμα του Ν. Ζαχαριάδη, 15 Αυγούστου 1946.

888. Σε γράμμα του προς την «Κομματική Οργάνωση (μ.λ.)» (Βλ. αναλυτικό στο Παράρτημα του Δοκιμίου σελ. 653-654) των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην Τασκένδη, με τίτλο «Σκέψεις και προτάσεις για μια κουκουέδικη γραμμή στην Ελλάδα» (23.5.1967), ο Ζαχαριάδης έγραψε ανάμεσα σε άλλα:
«(...) 2. Ο Μάο-Τσε-Τουγκ με τη θεωρία του δεν έδωσε και δεν δίνει μαρξιστική - λενινιστική απάντηση στα προβλήματα της εποχής μας, γιατί ξεκινά και εκφράζεται σε μικροαστική - σωβινιστική μεγαλοκινέζικη βάση. Η εσωτερική γραμμή του Μάο, τα τρία κήτη: το μεγάλο άλμα - λαϊκή κομμούνα - γενική γραμμή, αποτέλεσαν ανεδαφική, εξωπραγματική προσπάθεια να πιάσει πουλιά στον αέρα, να πραγματοποιήσει το "κομμουνιστικό όνειρο" χωρίς στήριγμα στις αντικειμενικές δυνατότητες και έκφρασε μικροαστική αδυναμία μπροστά στις δυσκολίες, ανικανότητα για επιστημονική σκέψη και πράξη. Αυτό έριξε την κινεζική επανάσταση πίσω και είχε διαλυτική επίδραση στο ΚΚ Κίνας. Μέσα στις γραμμές του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος ο μαουτσετουνγκισμός είχε και έχει αποσυνθετική επιρροή. Ενα παράδειγμα από τα πολλά, η τραγική ήττα μας στην Ινδονησία. Και στο Βιετνάμ αντικειμενικά παίζει το παιχνίδι των Αμερικάνων. Υπολογίζοντας την κρίση που η θεωρία και η πράξη του Μάο προκάλεσε στο παγκόσμιο κομμουνιστικό και προοδευτικό κίνημα ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, όπου βασίζεται σ' όλον τον κόσμο ο μαουτσετουνγκισμός αποτελεί αντιθεωρία στο μαρξ. - λενινισμό, οι κουκουέδες δεν μπορούν να έχουν καμία σχέση μαζί του.» [Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 50943, Επιστολές του Νίκου Ζαχαριάδη, εξόριστου στο Σοργκούτ, στην ΚΟ Τασκένδης (1967).]
Αυτή η τοποθέτησή του προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση της ηγεσίας του ΚΚΕ (μ.λ.) στην Τασκένδη. Η ηγεσία του έγραψε στις 24.9.1967:
«... Ο Ν. Ζ. με τις επινοήσεις, συκοφαντίες και βρισιές του ενάντια στο Μάο-Τσε-Τουνγκ και το ΚΚ Κίνας δεν κάνει τίποτα το καινούργιο παρά αυτά που κάνει ο κάθε αποστάτης του μαρξισμού - λενινισμού, όταν, για να βολέψει τον εαυτό του, δίνει εξετάσεις υποταγής στον χρουστσιοφικό ρεβιζιονισμό. (...)». [Ο.π.]
889. Βλ. άρθρα του Σταύρου Κασιμάτη για τον Ν. Πλουμπίδη στο «Νέο Κόσμο», Μάρτης και Δεκέμβρης του 1953.
890. Στην έκθεσή του (16.8.1946) ο Θεόδωρος Μακρίδης (Εκτορας), επιτελικός αξιωματικός του ΕΛΑΣ, έγραψε ανάμεσα σε άλλα, αναφερόμενος στην εκτίμηση της ηγεσίας του Κόμματος για τους Εγγλέζους: «Εάν αι υπερτιμήσεις - υποτιμήσεις - ταλαντεύσεις αύται αι επί τόσον μακρόν χρόνον εκδηλούμεναι πάντοτε εν τη τελευταία αναλύσει προς όφελος των βρετανικών συμφερόντων και εις βάρος του ΕΛΑΣ, επομένως του ΚΚΕ, είναι δυνατόν να οφείλονται εις συμπτωματικά αίτια και, αν όχι, εις ποίας φύσεως τοιαύτα; Και αν τα αίτια ταύτα δεν είναι συμπτωματικά, αλλά άλλης φύσεως, δικαιολογημένες προβάλλει το τελικόν ερώτημα: "Εις τα άλλης φύσεως αίτια συμπεριλαμβάνεται και εκείνο της ηθελημένης κακής πίστεως ενίων προσώπων της ανωτάτης καθοδηγήσεως του ΚΚΕ;" Τέλος, εάν εις το τελικόν τούτο ερώτημα η απάντησις είναι καταφατική, τότε δεν δύναται να υπάρξει αμφιβολία ότι εν των προσώπων τούτων, και δη το διαδραματίσαν τον κυριότερον ρόλον, είναι ο σ. Γ. Σιάντος, όστις σχεδόν πάντοτε υπήρξεν φορεύς, άμεσος ή έμμεσος, των υπερτιμήσεων - υποτιμήσεων - ταλαντεύσεων τούτων...» [Βλ. Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 68490, Εκθεση του Ξ.I.Φ./30 (Θ. Μακρίδη) για τη δράση του ΕΛΑΣ την περίοδο 1940-1944.]
891. Την 1.2.1962 ο Νίκος Ζαχαριάδης ταχυδρόμησε στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα την ακόλουθη επιστολή - αίτημα, που προοριζόταν για τον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθήνας. Η επιστολή δεν έφτασε στον Ελληνα πρέσβη, γι' αυτό και ο Ζαχαριάδης πήγε στην πρεσβεία στις 10 Μάρτη και την παρέδωσε προσωπικά στον πρέσβη:
«Παρακαλώ να μου γνωρίσετε αν εκκρεμούν ενάντιά μου κατηγορίες για την κομμουνιστική, επαναστατική μου δράση ενάντια στην αστοτσιφλικάδικη Αντίδραση και στην υποδούλωση της Ελλάδας στον ξένο, τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Πιστεύω ότι, στις κρίσιμες στιγμές που περνά ο λαός και η Ελλάδα, και η παραμικρή συμβολή στον αγώνα του ελληνικού λαού για τη Δημοκρατία, την Ειρήνη, την Ανεξαρτησία και το Σοσιαλισμό, για την υπεράσπιση της τύχης και των επαναστατικών παραδόσεων του λαού μας, είναι αναγκαία και επιβεβλημένη. Εφ' όσον ενάντιά μου εκκρεμούν κατηγορίες και εφ' όσον θα μου επιτραπεί, είμαι έτοιμος να γυρίσω στην Ελλάδα για να τις αντιμετωπίσω και ανατρέψω ακόμα μια φορά και μπροστά στην καραμανλική (ελληνική) δικαιοσύνη, για να επιβεβαιώσω ακόμα μια φορά την απόλυτη προσήλωσή μου στην υπόθεση του λαού πούμε γέννησε, ανέδειξε και μου 'δωσε την τιμή να με συγκαταλέξει στις γραμμές του σαν αγωνιστή του.» (Βλ. Πέτρος Ανταίος, Ν. Ζαχαριάδης. «Θύτης και Θύμα», σελ. 278, εκδ. «Φυτράκη», Αθήνα, 1991.) Στις 8.4.1962 δόθηκε στον Ζαχαριάδη κατηγορηματικά αρνητική απάντηση. (Ο.π., σελ. 275).
Το ίδιο αίτημα υπέβαλε με γράμμα του προς την ΚΕ του ΚΚΣΕ το Μάρτη του 1962:
«...Ζήτησα να μου επιτραπεί να κατέβω στην Ελλάδα, για να υπερασπίσω την κομμουνιστική κομματική, επαναστατική τιμή μου απ' τη συκοφαντία και την κατασπίλωση». Πήρε την προφορική απάντηση πως η ΚΕ του ΚΚΣΕ δε θεωρεί σκόπιμο σε αυτές τις συνθήκες το γυρισμό του Ζαχαριάδη στην Ελλάδα. (Βλ. ό.π., σελ. 289.)
Επίσης, στις 6.4.1964, πάλι μέσω της ελληνικής πρεσβείας, έστειλε στον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου το ακόλουθο γράμμα:
«Παρακαλώ όπως μου επιτρέψετε να γυρίσω στην Ελλάδα. Οι λόγοι για την αίτησή μου αφτή παραμένουν οι ίδιοι, όπως τους έκθεσα στο γράμμα μου προς τον κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών της 1.2.62.» (Βλ. ό.π., σελ. 283.)
Σε σημείωμα που υπογράφεται από τους Μ. Παρτσαλίδη και Λ. Στρίγκο, με ημερομηνία 4.5.1967, μετά από τη συνάντηση με τους Σουσλόφ, Πέλσε και Ουλιανόφσκι, γίνεται η εξής αναφορά σχετικά με τον Ν. Ζαχαριάδη:
«Στο τέλος μίλησε για το νέο εκβιασμό που επιχειρεί εναντίον του Κόμματος ο Ζαχαριάδης και υπογράμμισε πως η υπόθεση, και κατά τη γνώμη του ΠΓ του ΚΚΕ, πρέπει ν' αντιμετωπιστεί από κοινού από τα δύο Κόμματα. Ο σ. Σουσλόφ που μίλησε ύστερ' από τον σ. Κολιγιάννη αναφέρθηκε (...) και στο ζήτημα Ζαχαριάδη. Για τον Ζαχαριάδη σημείωσε πως το βασικό πρόβλημα που βάζει θα το λύσει, βέβαια, το ΚΚΕ.» (Βλ. ό.π., σελ. 382)
892. Το 8ο Συνέδριο του ΚΚΕ ενέκρινε ομόφωνα τη σχετική Απόφαση της 7ης Πλατιάς Ολομέλειας.
893. Από τα τέλη του 1956 μέχρι τις 4.6.1962 ο Νίκος Ζαχαριάδης ζούσε στο Μποροβίτσι, όπου εργαζόταν ως στέλεχος κρατικής δασικής επιχείρησης («Λεσπρομχόζ»). Στη συνέχεια υποχρεώθηκε να εγκατασταθεί στην περιοχή Σοργκούτ της περιφέρειας Τιουμέν. Η υποχρεωτική εγκατάσταση και η απαγόρευση να μετακινηθεί πέρα από αυτήν την περιοχή ισοδυναμούσε με εξορία. Πρέπει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη μεταχείριση αποτελούσε παραβίαση της σοσιαλιστικής νομιμότητας, αφού μεταξύ άλλων ποτέ δεν του απαγγέλθηκε συγκεκριμένη κατηγορία, ούτε του γνωστοποιήθηκε ποιο σοβιετικό όργανο αποφάσισε τον εξορισμό του.
Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, παραμένοντας στην εκτίμηση ότι σειρά ενεργειών του Ν. Ζαχαριάδη «αντικειμενικά μόνο σαν προβοκάτσιες μπορούν να χαρακτηριστούν» και ότι «και μετά την καθαίρεσή του συνέχιζε την υπονομευτική δράση του ενάντια στο ΚΚΕ και άλλα αδελφά Κόμματα», σημείωσε σε Απόφασή του (18.5.1966) προηγούμενη Απόφαση που είχε πάρει, ότι, δηλαδή, για τους παραπάνω λόγους «είχαμε παρακαλέσει την ΚΕ του ΚΚΣΕ να πάρει ορισμένα μέτρα ώστε να δυσκολευτεί η επικοινωνία του με τα αντικομματικά στοιχεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σήμερα από τη δική μας πλευρά θεωρούμε ότι δεν υπάρχει λόγος να παρεμποδίζεται η επιστροφή του στην Ελλάδα...». (Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 203531, Απόφαση του ΠΓ για την υπόθεση του Ν. Ζαχαριάδη, 18.5.66.)
Στο Αρχείο του ΚΚΕ δεν έχει βρεθεί μέχρι τώρα η προηγούμενη του 1966 Απόφαση του ΠΓ, ούτε άλλο έγγραφο από το οποίο να γίνεται γνωστή η συνέχεια που είχε η Απόφαση του 1966.
Στα χρόνια της εξορίας του στο Σοργκούτ ο Ν. Ζαχαριάδης έστειλε πολλές επιστολές προς την ηγεσία του ΚΚΣΕ και του σοβιετικού κράτους, στις οποίες ζητούσε την κατάργηση των διοικητικών μέτρων σε βάρος του. Μέσω της ΚΕ του ΚΚΣΕ έστειλε επιστολές και προς την ΚΕ του ΚΚ Κίνας, ζητώντας να μεταβεί στην Κίνα για λόγους υγείας. Παράλληλα, υπέβαλε τον εαυτό του σε απεργίες πείνας. Την 1.5.1966 επί 19 ημέρες, την 1.5.1967 επί 22 μέρες. Το ίδιο και το 1968, καθώς και στα 1969-1970, αλλά και αργότερα. Ο ίδιος έγραφε ότι το σύνολο των ημερών απεργίας πείνας ξεπερνούσε τις 500.
Ο Ν. Ζαχαριάδης απηύθυνε επιστολές και στον Νικολάε Τσαουσέσκου (16.11.1969 και 11.8.1970). Με αυτές ζητούσε να του δοθεί η δυνατότητα να πάει και να ζήσει στο Βουκουρέστι. Στο δεύτερο γράμμα του ο Ζαχαριάδης δείχνει ότι πληροφορήθηκε τη συμφωνία του Τσαουσέσκου στο αίτημά του, αφήνει όμως να συνάγει κανείς ότι το εγχείρημα ακυρώθηκε από τους Σοβιετικούς. (Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 233019, Γράμμα Ν. Ζαχαριάδη, εξόριστου στο Σοργκούτ της ΕΣΣΔ με αίτημα προς τον Ν. Τσαουσέσκου να του δοθεί βίζα για να μεταβεί στη Ρουμανία, 11.8.1969.)
Τον Νίκο Ζαχαριάδη επισκέφτηκαν και είχαν συζητήσεις μαζί του στο Σοργκούτ οι παρακάτω αντιπροσωπίες της ΚΕ του ΚΚΕ:
Στις 22.5.1966 ο Ζήσης Ζωγράφος, μέλος του ΠΓ, και ο Βασίλης Ζάχος, μέλος της ΚΕ.
Στις 26-27.7.1966 ο Ζήσης Ζωγράφος, μέλος του ΠΓ, με τον Παναγιώτη Υφαντή, αναπληρωματικό μέλος του ΠΓ, και τον Βασίλη Ζάχο, μέλος της ΚΕ.
Το Μάη του 1967, πραγματοποίησε δύο συναντήσεις με τον Ζαχαριάδη ο Πάνος Δημητρίου, μέλος του ΠΓ.
Στις 6.10.1967 επισκέφτηκαν τον Ζαχαριάδη, ο Κώστας Τσολάκης, μέλος της ΚΕ, και ο Κώστας Κηπουρός, αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ. Αυτήν τη φορά η συνάντηση έγινε στο Τιουμέν.
Ανάμεσα στις Αποφάσεις του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ (10-14.1.1973) υπάρχει και η παρακάτω σχετικά με τον Ν. Ζαχαριάδη:
«Τον Ν. Ζαχαριάδη να τον δει ο σ. Κ. Λουλές (ο σ. Λ. Στρίγκος δεν συμφωνεί και προτείνει να τον δει μέλος της ΚΕ).» (Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 220842, Αποφάσεις του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στις Συνεδριάσεις από 10.1.1973 έως 5.9.1973.)
Στις 25.1.1973 το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ πήρε την εξής Απόφαση: «Επίσης κατά τη διάρκεια της ενημερωτικής ομιλίας του σ. Χ. Φλωράκη, όταν ο τελευταίος μίλησε για συνάντηση με τον Ζαχαριάδη, ο σ. Πονομαριόφ είπε: "Μεγάλη τιμή είναι να πάει ο πρώτος Γραμματέας του Κόμματος στον Ζαχαριάδη. Θα νομίσει ότι πάτε να τον προσκυνήσετε."Οταν του ειπώθηκε ότι δεν θα πάει ο πρώτος Γραμματέας, πρόσθεσε: "Τέλος πάντων, ο σ. Λουλές."» (Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 24350, Εκθεση από τη συνάντηση αντιπροσωπείας της ΚΕ του ΚΚΕ με αντιπροσωπεία του ΚΚΣΕ μετά τη 17η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, 25.01.1973).
Στις 26.7.1973 πήγε στο Σοργκούτ ο Κώστας Λουλές, μέλος του ΠΓ της ΚΕ, με Απόφαση που πήρε το ΠΓ στις 24.7.1973.
Σημειώνεται ότι το ΠΓ είχε αποφασίσει το 1973 να καλέσει τον Ζαχαριάδη ως σύμβουλο στην έδρα της ΚΕ στη Βουδαπέστη. Αυτή η Απόφαση ακύρωνε πλήρως στην πράξη την κατηγορία εναντίον του για συνεργασία με τον εχθρό, ενώ στην πράξη τον αποκαθιστούσε και ως κομματικό μέλος.
894. Ο Β' τόμος του Δοκιμίου δεν ασχολείται με τις συνθήκες και τα γεγονότα που αφορούν το τραγικό τέλος του Ν. Ζαχαριάδη, αφού η σχετική έρευνα και τα συμπεράσματα από αυτήν υπερβαίνουν το χρονικό του πλαίσιο.
Για το θάνατο του Ν. Ζαχαριάδη η ΚΕ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
«Την 1η Αυγούστου πέθανε σε ηλικία 70 χρόνων από οξεία καρδιακή προσβολή ο Νίκος Ζαχαριάδης. Ο Νίκος Ζαχαριάδης γεννήθηκε το 1903. Από το 1921 προσχώρησε στο κομμουνιστικό κίνημα και πρόσφερε σ' αυτό τις υπηρεσίες του στην αρχή σαν μέλος και ηγετικό στέλεχος της ΟΚΝΕ και κατόπι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, του οποίου και έγινε Γραμματέας και σε συνέχεια Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής της περιόδου 1931-1936 και 1945-1956.
Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής και της Κεντρικής Επιτροπής Ελέγχου του 1956, κρίνοντας τη δράση της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος με επικεφαλής τον Νίκο Ζαχαριάδη στην περίοδο 1945-1956, τον απάλλαξε από τα καθήκοντα του Γενικού Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής και του μέλους της Κεντρικής Επιτροπής. Εκτοτε πέρασε σε σύνταξη και ζούσε στο εξωτερικό.
Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας εκφράζει θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του.» (Αρχείο ΚΚΕ, Εγγραφο 180357, Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για το θάνατο του Ν. Ζαχαριάδη, 8/1973.)
895. Βλ. ολόκληρη την Απόφαση στο Παράρτημα του Δοκιμίου, σελ. 603-606 και στην Κομμουνιστική Επιθεώρηση (ΚΟΜΕΠ), τεύχ. 5/2011, σελ. 39-43.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου